prof. UAM dr hab. Mikołaj Jazdon

Profesor w Instytucie Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych UAM

Adres e-mail:  donjaz@amu.edu.pl

mikolaj-jazdon-filmoznawstwo
Curriculum Vitae

1990-1995: studia anglistyczne na Wydziale Neofilologii UAM w Poznaniu
1996: ukończenie studiów magisterskich na podstawie pracy John Ford’s Film Adaptation of „The Grapes of Wrath by John Steinbeck
1992-1997: studia polonistyczne na Wydziale Filologii Polskiej UAM w Poznaniu
1997: ukończenie studiów magisterskich na podstawie pracy Poetyka „Personelu” Krzysztofa Kieślowskiego
1997–2000: studia doktoranckie na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu
1993-1999: realizacja 13 filmów w Amatorskim Klubie Filmowym „AWA” w Poznaniu, wśród nich wielokrotnie nagradzane filmy dokumentalne: Ostatnie spotkanie z Krzysztofem Kieślowskim (1996), Polonistka (1997), Autograf(1999)
1997 i 2000: dwukrotnie przyznane stypendium przez Kapitułę Nagrody Artystycznej Miasta Poznania dla młodych twórców poznańskiego środowiska artystycznego w dziedzinie filmu
1998: założenie i prowadzenie do chwili obecnej Klubu Krótkiego Kina, czyli cotygodniowych projekcji filmowych połączonych ze spotkaniami autorskimi w CK „Zamek” w Poznaniu
2000: stopień naukowy doktora na podstawie dysertacji Twórczość dokumentalna Krzysztofa Kieślowskiego, napisanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Marka Hendrykowskiego
2001: Nagroda Prezesa Rady Ministrów za pracę doktorską
2001: praca przy realizacji zdjęć na wystawę Pamiętanie poświęconej historii Żydów w Warszawie, otwartej w Synagodze Nożyków
2001: laureat Medalu Młodej Sztuki przyznanej przez Oficynę Wydawniczą „Głos Wielkopolski” za cykl autorskich prezentacji filmowych w Klubie Krótkiego Kina
2001: dyrektor artystyczny (do dzisiaj) Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Off Cinema w Poznaniu
2003: laureat nagrody II stopnia przyznanej przez Rektora UAM
2008: współscenarzysta, konsultant i prowadzący wywiady do 12 odcinków telewizyjnej serii Sztuka dokumentu
2010: habilitacja na podstawie książki Kino dokumentalne Kazimierza Karabasza
2010: wyróżnienie dla najlepszej książki naukowej podczas XIV Poznańskich Dni Książki Naukowej za  Kino dokumentalne Kazimierza Karabasza
2011: laureat nagrody II stopnia przyznanej przez Rektora UAM
2012: profesor w Katedrze Filmu, Telewizji i Nowych Mediów UAM w Poznaniu

Publikacje

KSIĄŻKI AUTORSKIE

  • 1.    Dokumenty Kieślowskiego, Poznań 2002.
  • 2.    Kino dokumentalne Kazimierza Karabasza, Poznań 2009

KSIĄŻKI WSPÓŁAUTORSKIE

  • Hasła encyklopedyczne w: Aktualizacje encyklopedyczne. Suplement do Wielkiej Encyklopedii Powszechnej Wydawnictwa Gutenberga. Film, pod red. dr hab. Małgorzaty Hendrykowskiej i prof. dr hab. Marka Hendrykowskiego, Poznań 1997.

SAMODZIELNA REDAKCJA NAUKOWA KSIĄŻKI

  • Polskie kino niezależne (redaktor tomu zbiorowego). Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. Poznań 2005

WSPÓŁREDAGOWANE TOMY ZBIOROWE

  • (Wspólnie z Katarzyną Mąką-Malatyńską) Zobaczyć siebie. Polski film dokumentalny przełomu wieków. Poznań 2011.
  • (Wspólnie z Katarzyną Mąką-Malatyńską i Piotrem Pławuszewskim) Pogranicza dokumentu. Poznań 2012.

WSPÓŁREDAGOWANE NUMERY CZASOPISM

  • (Wspólnie z Andrzejem Szpulakiem) Special Issue: Polish Cinema 1908-2008. New Gaze. „Images” 2008 nr 11-12.

ARTYKUŁY NAUKOWE

  • 1.    Tradycja amerykańskiej fotografii w „Gronach gniewu” Johna Forda i Gregga Tolanda /w:/ Szkice z poetyki filmu, pod red. Marka Hendrykowskiego, Poznań 1995.
  • 2.    Motyw pułapki, czyli „Chciałbym się ogolić” /w:/ Andrzej Kondratiuk, praca zbiorowa pod redakcją Marka Hendrykowskiego, Poznań-Konin 1996.
  • 3.     „Personel” – credo artystyczne Krzysztofa Kieślowskiego [w:] Poloniści o filmie. Praca zbiorowa pod redakcją Marka Hendrykowskiego. Poznań 1997.
  • 4.    A ziemia była pustkowiem i chaosem… O dokumentach wojennych Johna Forda i Johna Hustona, “Kwartalnik Filmowy” nr 23, 1998.
  • 5.    Bogdan Dziworski /o reżyserze filmów dokumentalnych/, „Czas Kultury”, nr 6, 1998.
  • 6.    “Czarna seria” posiwiała, w tomie zbiorowym: Widziane po latach. Analizy i interpretacje filmu polskiego. Pod red. Małgorzaty Hendrykowskiej, Poznań 2000.
  • 7.    Spotkania z Kieślowskim. O dokumentalnych portretach reżysera. „Kwartalnik Filmowy” 2001 nr 33.
  • 8.    Dokumentalne powroty. „Kwartalnik Filmowy” 2001 nr 34.
  • 9.    Obrazy przemocy w telewizyjnych serwisach informacyjnych. [w:] Przemoc na ekranie. Pod red. Małgorzaty Hendrykowskiej i Marka Hendrykowskiego. Poznań 2001.
  • 10.    Über die Dokumentarfilme Krzysztof Kieślowskis, „Balagan. Slavisches drama, theater und kino“ Band 8, Heft 2/02 (2002).
  • 11.     „Amator” a rozpoznawanie rzeczywistości. „Camera Buff”: reckoning with reality. [w:] Marysia Lewandowkska. Neil Cummings, Entuzjaści z Amatorskich Klubów Filmowych. Enthusiasts from Amateur Film Clubs. Warszawa 2004.
  • 12.    Mikołaj Jazdon, Ograniczony punkt widzenia – filmowy obraz powstania w getcie warszawskim. „Kwartalnik Historii Żydów”, 2004 nr 2 (210).
  • 13.    Fotografie w filmach Kazimierza Karabasza, [w:] Kadrowanie rzeczywistości – szkice z socjologii wizualnej, pod red. Jerzego Kaczmarka. Poznań 2004.
  • 14.    The Image of Foreigners in Polish Film after the Second World War [w:]Stereotyp und Geschichtsmythos in Kunst und Sprache, pod redakcją Katrin Berwanger i Petera Kosty. Frankfurt am Main 2005.
  • 15.    Odzyskanie niepodległości w 1918 roku w polskim filmie dokumentalnym [w:] Poznańskie Spotkania Językoznawcze, pod redakcją Zdzisławy Krążyńaskiej i Zygmunta Zagórskiego, tom XIV. Poznań 2005.
  • 16.    Historia w polskim filmie dokumentalnym przełomu wieków [w:] Klucze do rzeczywistości. Szkice i rozmowy o polskim filmie dokumentalnym po roku 1989. Pod redakcją Małgorzaty Hendrykowskiej. Poznań 2005.
  • 17.    Zabezpieczanie śladów. O filmach Marii Zmarz-Koczanowicz [w:] Klucze do rzeczywistości. Szkice i rozmowy o polskim filmie dokumentalnym po roku 1989. Pod redakcją Małgorzaty Hendrykowskiej. Poznań 2005.
  • 18.    „Piosenka w polskim filmie dokumentalnym lat 60. i 70.” [w:] W teatrze piosenki. Pod redakcją Izoldy Kiec i Michała Traczyka. Poznań 2005.
  • 19.    Etiudy Wiszniewskiego [w:] Wojciech Wiszniewski, pod red. Marka Hendrykowskiego. Wydawnictwo Naukowe UAM. Poznań 2006.
  • 20.    Śmierć zdegradowana okiem kamery dokumentalnej. „Blok. Międzynarodowe Pismo Poświęcone Kulturze Stalinowskiej i Poststalinowskiej”  2005 nr 4 (numer ukazał się w 2006 roku).
  • 21.    Fotografie w roli głównej, „Kwartalnik Filmowy” 2006 nr 54-55.
  • 22.    Autorefleksje dokumentalisty w „Na progu” Kazimierza Karabasza. “Images” 2008 nr 11-12.
  • 23.     „Okruchy”. Kilka uwag o motywach religijnych w twórczości filmowej Kazimierza Karabasza. [w:] Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym). Materiały z konferencji Gniezno 22-24 września 2008. Pod redakcją ks. Pawła Bortkiewicza, Stanisława Mikołajczaka i Małgorzaty Rybki. Poznań 2009.
  • 24.    Marian Marzyński – autobiografia dokumentalisty, „Kwartalnik Filmowy” 2011 nr 73.
  • 25.    O adaptacji filmowej opowiadania Zofii Nałkowskiej “Przy torze kolejowym”. IMAGES, 2009-2010 nr 13-14.
  • 26.    Nye tider – nye håb? Polsk film efter kommunismens sammenbrud. „Kosmorama. Tidsskrift for filmkunst og filmkultur”, 2011 nr. 247.
  • 27.    Autobiografia dokumentalisty – Spotkania  Kazimierza Karabasza [w:] Zobaczyć siebie. Polski film dokumentalny przełomu wieków, pod redakcją Mikołaja Jazdona i Katarzyny Mąki-Malatyńskiej. Poznań 2011.
  • 28.    Solidarność sfilmowana, „Polonistyka” 2011 nr 7.
  • 29.    Prowokacja we współczesnym filmie dokumentalnym, „Polonistyka” 2012  nr 10.
  • 30.    Filmowa sztuka faktu, „Znak” 2012 nr 690 listopad (11).
  • 31.    Bilderwelten des Dokumentarischen. Präsenz der Vergangenheit und Erkundung der Gegenwart [w:] Der Polnische Film. Von Seinen Anfangen bis zur Gegenwart, pod redakcją Konrada Klejsy, Schammy Schahadat i Margaret Wach, Schüren 2013.

ARTYKUŁY POPULARNONAUKOWE

  • 1.    Kalina Jędrusik, Emil Karewicz, Bogusław Linda, Tadeusz Łomnicki, w: 100 gwiazd Polskiego filmu. Pod red. Joanny Tropiło, Poznań 2000.
  • 2.    Hasła w „Encyklopedii sławnych Polaków”, pod red. Agnieszki Grygiel. Poznań 2002.
  • 3.    Film ze zdjęć, „Polonistyka” 2002 nr 7.
  • 4.    Jak patrzeć na film dokumentalny, „Polonistyka” 2004 nr 5.
  • 5.    Podróż Guliwera [w:] Filmowa Akademia Młodych. Vademecum nauczyciela. Pod redakcją Michała Kowalskiego. Poznań 2005.
  • 6.    Przed wschodem słońca [w:] Filmowa Akademia Młodych. Vademecum nauczyciela. Pod redakcją Michała Kowalskiego. Poznańska Fundacja Filmowa. Poznań 2006.
  • 7.    Wstęp („Krzysztof Kieślowski – dokumentalista”/ „Krzysztof Kieślowski – Documentarist”) i opisy filmów („Z miasta Łodzi”/ „From the City of Łódź”, „Byłem żołnierzem” / „I Was a Soldier”, „Refren” / „Refrain”, „Murarz” / „Bricklayer”, „Prześwietlenie” / „X-Ray”, „Życiorys” / „Curriculum Vitae”, „Klaps” / „Slate”, „Pierwsza miłość” / „First Love”, „Szpital” / „Hospital”, „Z punktu widzenia nocnego portiera” / „From a Night Porter’s Point of View”, „Siedem kobiet w różnym wieku” / „Seven Women of Different Ages”, „Gadające głowy” / „Talking Heads”) w książce dołączonej do płyty DVD z filmami Krzysztofa Kieślowskiego. Pod redakcją Tadeusza Sobolewskiego. Polskie Wydawnictwo Audiowizualne. Warszawa 2006.
  • 8.    Wstęp („Kazimierz Karabasz – mistrz Polskiej Szkoły Dokumentu”/ „Kazimierz Karabasz – Master of Polish Documentary School”) i opisy filmów („Jak co dzień…”/ „Day In Day Out…”, „Muzykanci” / „The Musicians”, „Ludzie w drodze” / „People on the Road”, „Węzeł” / „Railway Junction”, „Na progu” / „On the Threshold”, „Rok Franka W.” / „A Year in the Life of Franek W.”, „Krystyna M. Szkice do portrteu” / „Krystyna M. Portrait Sketches”, „Próba materii” / „Material Test”, „Portret w kropli” / „Portrait in a Drop of Water”, „Spotkania” / „Encounters”) w książce dołączonej do płyty DVD z filmami Kazimierza Karabasza. Pod redakcją Tadeusza Sobolewskiego. Polskie Wydawnictwo Audiowizualne. Warszawa 2006.
  • 9.    Nierówni potrzebują siebie. [w:] Filmowa Akademia
    Młodych. Vademecum nauczyciela. Pod redakcją Michała Kowalskiego. Poznańska Fundacja Filmowa. Poznań 2007.
  • 10.    Wstęp („Czarna seria (1955-1958)” oraz/ „The Black Series (1955-1958”) i opisy   filmów („Uwaga chuligani!”/ „Look Out, Hooligans!”, „Dzieci oskarżają” / „The  children Accuse”, „Gdzie diabeł mówi dobranoc” / „Where the Devil Says  Goodnight”, „Ludzie z pustego obszaru” / „People From an Empty Zone”, „Paragraf  Zero” / „Article Zero”, „Skalna ziemia” / „Rocky Soil”, „Miasteczko” / „Little Town”, „Warszawa 1956” / „Warsaw’56”, „Miejsce zamieszkania” / „Place of Residence”,  „Czy jesteś w śród nich?” / „Are You Among Them?”, „Lubelska starówka” / „The  Lublin Old Town”, „Miasto na wyspach” / „The City on Islands”, „Z Powiśla” / „From Powiśle”, „Wielki wiec” / „Great Gathering”, „VIII Plenum”, „Sopot 1957” /„Sopot’57”, „Rozmowy jazzowe” / „Jazz Talks”, „Rozbijemy zabawę” / „Break Up the Dance”, „STS 58”, „Dzień bez słońca” / „A Day Without the Sun”, „Wyspa wielkiej nadziei” / „Island of Great Hopes”) w książce dołączonej do płyty DVD z filmami . Pod redakcją Tadeusza Sobolewskiego. Polskie Wydawnictwo Audiowizualne. Warszawa 2007.
  • 11.    „Dokumentalistki: Krystyna Gryczełowska, Danuta Halladin i Irena Kamieńska” („Women Documentary Film Makers: Krystyna Gryczełowska, Danuta Halladin i Irena Kamieńska”) wraz z opisami filmów. Książeczka dołączona do płyty DVD z filmami . Pod redakcją Tadeusza Sobolewskiego. Polskie Wydawnictwo Audiowizualne. Warszawa 2008.
  • 12.    Metafory prawdy. [w:] Filmoteka szkolna (płyty DVD z opracowaniami), płyta nr 8. Warszawa 2008.
  • 13.    Polski film niezależny na przełomie wieków [w:] Entuzjazm tworzenia. Od „czarnej serii” do kina niezależnego. Pod redakcją Lecha Szymanowskiego. Wągrowiec 2009.
  • 14.    Władysław Ślesicki (wstęp do wydania DVD z filmami Władysława Ślesickiego z serii Polska Szkoła Dokumentu, Narodowy Instytut Audiowizualny 2010.
  • 15.    O dokumentaristovi Krzysztofu Kieślowském, Uveěřit v realitu [w:] Panorama filmom kritiky IV, editor textů Tomáš Seidl. Uherské Hradiště 2011.
  • 16.    On Krzysztof Kieślowski, the Documentarist. To Believe in Realisty [in:] Panorama of Film Critics IV. Edited by Tomáš Seidl. Uherské Hradiště 2011.

RECENZJE

  • 1.    O „Poetyce kina dokumentalnego” Mirosława Przylipiaka. „Kwartalnik Filmowy” 2001 nr 34.
  • 2.    Off Cinema w Poznaniu, „Gazeta Malarzy i Poetów” 2002 nr 1.
  • 3.    Spojrzenie kameleona, „Gazeta Malarzy i Poetów” 2002 nr 1.
  • 4.    XIV Wielkopolskie Porównania Filmowe w Szamotułach, „Gazeta Malarzy i Poetów” 2002 nr 2.
  • 5.    Kamera cyfrowa na froncie. Uwagi po emisji filmów „Wojna Babickiego” Petera Yule’a i „Persona Non Grata” Olivera Stone’a. „Images“ 2003 nr 1.
  • 6.    Dzieci z Leningradzkiego [w:] Katalog 23 Międzynarodowego Festiwalu Filmów Młodego Widza Ale Kino! Opracowanie i redakcja: Karolina Pawłowska, Poznań 2005.
  • 7.    Prawda nie całkiem prawdziwa. Polski dokument w „Encyclopedia of the Documentary Film”. “Images” 2007 nr 9-10.
  • 8.    X Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Off Cinema” w Poznaniu. „Scena Polska w Holandii” 2006 nr 4.
  • 9.    Portret konformisty na każde czasy i inne opowieści Łozińskiego. „Gazeta Wyborcza” 23 lutego 2007 nr 46 5354.
  • 10.    Film o Wandzie Półtawskiej. „Kino” 2008 nr 6.

WYWIADY I RELACJE ZE SPOTKAŃ AUTORSKICH

  • 1.    Fragmenty spotkania z Krzysztofem Kieślowskim (24.02.96) Teatr Ósmego Dnia, Poznań, oprac. Marek Hendrykowski i Mikołaj Jazdon, „Kino” 1996 nr 5.
  • 2.    Wieczór z autorką /relacja ze spotkania z Magdaleną Tulli/, „Pro Arte” 1996 nr 4.
  • 3.    Jestem obserwatorem /wywiad z Bogdanem Dziworskim/, „Czas Kultury”, nr 6, 1998.
  • 4.    Odrobione zadanie. Zanotowane podczas spotkania z Marcelem Łozińskim, „Czas Kultury”, nr 2-3, 2000.
  • 5.    Portretując innych szukam cząstki siebie. Z Grażyną Banaszkiewicz, reżyserem filmów dokumentalnych rozmawia Mikołaj Jazdon. „Kwartalnik Filmowy” 2001 nr 33.
  • 6.    Między fotografią a filmem, rozmowa z Susanne Schmidt. „Arkusz” 2002 nr 9.

REPORTAŻE

  • 37.    Ukryte dziecko /o twórczości dokumentalisty Mariana Marzyńskiego/, „Pro Arte” 1996 nr 1.
  • 38.    Chłopcy z prerii /o twórczości filmowców amatorów/, „Pro Arte” 1996 nr 2.
  • 39.    Niewinna czarodziejka /o aktorce Krystynie Stypułkowskiej/, „Pro Arte” 1997 nr 6.

TŁUMACZENIA KSIĄŻEK NA JĘZYK ANGIELSKI

  • 1.    Marek Hendrykowski, Sztuka krótkiego metrażu. The Art of the Short Film. Translated by Mikołaj Jazdon. Poznań 1998.
  • 2.    (wspólnie z Ewą Górczak) Music and Film, edited by Don Fredericksen, Małgorzata Hendrykowska, Marek Hendrykowski. Poznań 2002.
  • 3.    Marek Hendrykowski. Polański’s Knife In The Water. Translated by Mikołaj Jazdon. Wydawnictwo Naukowe UAM. Poznań 2005.