IFMiSA
  • FILMOZNAWSTWO
    • PROGRAM STUDIÓW
      • I i II rok studiów licencjackich
      • III rok studiów licencjackich
      • studia magisterskie
    • REKRUTACJA
    • PLAN ZAJĘĆ
    • FAKULTETY – STOPIEŃ I
      • SEMESTR ZIMOWY
      • SEMESTR LETNI
    • PRZEDMIOTY DO WYBORU – STOPIEŃ II
    • REGULAMIN PRAKTYK
  • GROZNAWSTWO
    • O KIERUNKU
    • PROGRAM STUDIÓW
      • I i II rok studiów licencjackich
      • III rok studiów licencjackich
    • PLAN ZAJĘĆ
    • FAKULTETY
      • SEMESTR ZIMOWY
      • SEMESTR LETNI
    • REKRUTACJA
    • I FORUM GROZNAWCZE „ZASADY GRY”
    • KONKURS O INDEKS GROZNAWSTWA
    • KONTAKT
  • KADRA
    • PRACOWNICY BADAWCZO-DYDAKTYCZNI
    • DOKTORANCI
    • NAGRODY FILMOWE PROF. M. HENDRYKOWSKIEGO
  • DLA STUDENTÓW
    • WSPARCIE PSYCHOLOGICZNE
    • KOŁO FILMOZNAWCZE UAM
    • GROZNAWCZE KOŁO NAUKOWE “GEKON”
  • WIEDŹMIN I SŁOWIAŃSKA FANTASTYKA
  • IMAGES
  • SCENARIUSZOWY.PL
  • KONTAKT
  • filmoznawstwo-fb-icon

Nagrody filmowe
prof. Marka Hendrykowskiego za rok 2024

W tym roku przypada trzydziesta szósta edycja nagród przyznawanych przeze mnie zjawiskom szczególnie wyróżniającym się i znaczącym w naszej kulturze filmowej i audiowizualnej. Tegoroczne wybory okazały się trudniejsze niż w poprzednich latach, bo w odróżnieniu od minionych sezon generalnie nie należał do udanych. Niemniej, to i owo w świecie kina i poza nim zwróciło na siebie uwagę, zasługując na uznanie.

Zacznijmy od epokowych wydarzeń w ikonosferze:

  • Pierwszym jest Superjowisz – nieznana dotąd olbrzymich rozmiarów planeta odkryta dzięki teleskopowi Jamesa Webba w odległości „zaledwie” dwunastu lat świetlnych od Ziemi.
  • Drugie z takich wydarzeń stanowi tajemnicza wielkoskalowa struktura odległa od nas o ponad dziewięć miliardów lat świetlnych. W pobliżu wcześniej odkrytego w roku 2022 Wielkiego Łuku astronomowie odkryli ostatnio kolejny olbrzymich rozmiarów krąg galaktyczny nazwany Wielkim Pierścieniem, na który składa się łańcuch pojedynczych galaktyk. Naukową sensacją jest bliskość usytuowania ich obu we Wszechświecie. Epokowej wagi odkrycie zdaje się zaprzeczać teorii równomiernego rozkładu materii w kosmosie zwanej standardowym modelem kosmologicznym.

Pora na wydarzenia z kręgu filmu i sztuk audiowizualnych:

  • produkcja roku 2024 – „Zdumiewająca historia Henry’ego Sugara” Wesa Andersona; rewelacyjny krótki metraż aktorski z udziałem Benedicta Cumberbatcha, Bena Kingsleya i Ralpha Fiennesa – czyżby w epoce absolutnej dotąd dominacji filmów długometrażowych zanosiło się na renesansowy przewrót w postaci powrotu do najwyższej klasy shortów?

  • polska produkcja filmowa roku 2024 – ex aequo „Kos” Pawła Maślony i „Simona Kossak” Adriana Panka
  • najlepsza reżyseria – Paweł Maślona „Kos” i Adrian Panek „Simona Kossak”
  • najlepszy scenariusz oryginalny – Justine Triet i Arthur Harrari „Anatomia upadku”
  • najlepszy scenariusz adaptowany – Jeffrey Wright „Amerykańska fikcja” w reżyserii Corda Jeffersona
  • wyróżnienie za eksperyment narracyjny twórczo nawiązujący do wielkiej tradycji „Rashomonu” – „Monster” Hirokazu Koreedy, prod. japońska
  • najlepsza rola męska w polskim filmie – Jacek Braciak „Kos”
  • najlepsza rola kobieca w polskim filmie – Sandra Drzymalska w filmie Adriana Panka „Simona Kossak”
  • najlepsza rola kobieca w filmie zagranicznym – ex aequo Sandra Hùller w filmie „Anatomia upadku” reż. Justine Triet; Emma Stone w „Ubogich istotach” Jorgosa Lantimosa; Helena Bonham Carter w „Jednym życiu” reż. James Hawes
  • najlepsza rola męska – ex aequo Paul Giamatti jako pan od historii w filmie Alexandra Payne’a „Przesilenie zimowe”; Andrew Scott w filmie Andrew Haigha „Dobrzy nieznajomi”; Anthony Hopkins w „Jednym życiu” Jamesa Hawesa
  • najlepsze zdjęcia – Łukasz Żal „Strefa interesów”; wypracowana w szeregu filmów konwencja zdjęciowa będąca kluczem do stylu tego znakomitego autora zdobyła powszechne uznanie w świecie operatorów, czego widomym potwierdzeniem są coraz liczniejsze nawiązania, jak też naśladownictwa
  • najlepsza scenografia, kostiumy, choreografia, efekty specjalne i aktorstwo zespołowe – musical „Wicked” reż. Jon M. Chu
  • najlepszy dokument pełnometrażowy – „Pogrzeb Stalina” real. Siergiej Łoznica
  • najlepszy dokument krótkometrażowy – „Pianoforte”, kapitalna relacja zza kulis międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego, real. Jakub Piątek
  • najlepszy film animowany – „Chłopiec i czapla” r. Hayao Miyazaki
  • najlepsza reklama telewizyjna – humorzasty, notorycznie niezadowolony jamnik, który z ochotą wskakuje na fotel zakupiony przez właścicieli w IKEA
  • nagroda specjalna dla zespołów dwu poznańskich kin studyjnych Muza (duet Joanna Piotrowiak – Dorota Reksińska) i Rialto (duet Jolanta Myszka i Piotr Zakens) za niestrudzoną dbałość o wartościowy repertuar na ekranie
  • największe rozczarowanie filmowe roku 2024: „Joker: Folie à Deux”, hucznie anonsowany sequel wielkiego hitu sprzed pięciu lat.

Z życzeń na przyszły rok na plan pierwszy wysuwa się jedno: możliwie najszybsza naprawa i skuteczne zażegnanie kryzysu w Polskim Instytucie Sztuki Filmowej. Wiadomo – od sprawnego funkcjonowania tej kluczowej instytucji zależy przyszłość całej naszej kinematografii.

P.S. Na zakończenie jeszcze glosa na marginesie rozwoju kina i sztuk audiowizualnych. W mijającym roku dał o sobie znać zbiorowy lęk przed grozą świata, którym już wkrótce zawładnie ciemna moc sztucznej inteligencji. Bez obaw. Wbrew swej nazwie AI nie jest inteligentna, lecz tylko biegła. To nie żaden ukryty anonimowy podmiot, a bezduszny sztuczny twór: narzędzie operacyjne, zaawansowany cyfrowy instrument, superszybki przetwarzacz dostępnych danych. Działa jak samouk wyposażony w szczególną zdolność błyskawicznego korygowania uprzednio popełnionych błędów. Należy zdać sobie sprawę, że AI niczego samodzielnie nie tworzy, a jedynie służy do wytwarzania. Owszem, „sama” koryguje własne potknięcia i błędy, ale samouczek wraz z instrukcją obsługi zaprogramował i sprezentował jej człowiek.

2024

2024

2023

2023

2022

2022

2021

2021